De grote Tjeerd komt, … maar nog niet onmiddellijk

Dat Carola straks echt weg is zal veel boeren geen verdriet doen. De verwachtingen waren hoog, de werkelijkheid viel tegen. Maar hoe nu verder? Duidelijk is dat straks ten minste de partij van Mark, van Wopke en van Sigrid mee gaan doen in een nieuwe regering. Daar moet eerst nog een aantal maanden onduidelijk over gedaan worden. Dat hoort zo. Dat eist de traditie. Maar, als dat allemaal achter de rug is komt die nieuwe regering. In die nieuwe regering zal een van de minst aantrekkelijke posten die van landbouw zijn. Alle partijen die doen alsof ze vrienden van de boeren zijn, zullen deze post willen mijden. Wie een vriend van de boeren wil zijn zal binnen enkele maanden op landbouw door de boeren helemaal niet meer als vriend gezien worden. Daar weet Carola alles van. Carola heeft voor haar opvolgen nog een paar ‘dingetjes’ achtergelaten die nog wel even geregeld moeten worden. Mest, pacht, stikstof, en gewasbescherming zijn de voor de hand liggende onderwerpen die er waren, en die zullen blijven. Het nieuwe GLB staat voor de deur en ook daar moeten toch nog wat belangrijke beslissingen over de verdeling van middelen worden genomen. Hoe nu verder met kringlooplandbouw? Of gaan we daar nooit meer van horen?

Gelukkig is er een man die klaar staat om dit allemaal aan te vatten. Hij wil het. Hij denkt dat hij het kan. Hij is duidelijk over zijn ambitie. Het is Tjeerd de Groot. De bedenker van de gehalveerde veestapel. De man die het woord circulaire landbouw al had genoemd lang voordat Carola de kringlooplandbouw ging noemen en met zijn idee aan de loop ging. Tjeerd heeft er zin in. Tjeerd gaat voor goud. 

De boeren vrezen Tjeerd. Tjeerd de halveerder. Tjeerd de verschrikkelijke. ‘Een mens lijdt dikwijls het meest door/van het lijden dat hij vreest’, zegt het gezegde. De verwachtingen zullen laag zijn. Tjeerd kan dus slechts meevallen. Tjeerd zelf zal het ministerschap als een tegenvaller ervaren. Tjeerd zal ontdekken hoe weerbarstig de materie is. Dat alles langer duurt dan je denkt, zelfs als je er rekening mee houdt dat alles langer duurt dan je denkt. Hij zal ontdekken dat het verbieden van glyfosaat, zolang het een toelating heeft in de EU, niet zal lukken. Het halveren van de veestapel zal blijken een moeizame en dure exercitie te zijn. Extra budget lospraten bij de minister van Financiën om de halvering te bespoedigen, zal niet vanzelf gaan.

Tjeerd zal ontdekken wat het betekent dat Nederland deel uitmaakt van de EU en dat veel landbouwbeleid eigenlijk Europees beleid is waarop de Nederlandse minister van landbouw maar beperkt invloed heeft. Kringlooplandbouw zal een fata-morgana blijken te zijn, een wenkend perspectief aan de horizon, maar o zo onbereikbaar ver weg. Hoon zal zijn deel zijn

Maar Tjeerd zal ook de koe bij de horens willen vatten. Hij gaat niet, zoals Carola, blijven hangen in goede gesprekken. Hij gaat dingen doen die op weerstand zullen stuiten. Maar uiteindelijk is het niet uit te sluiten, over een jaar of tien of zo, dat boeren zullen zeggen dat die de Groot eigenlijk nog zo slecht nog niet was.